Yeni Başlayanlar için Bitcoin: Nedir, Nasıl Alınır, Güvenilir mi?

Bitcoin nedir?

Son dönemlerin finans ve teknoloji alanında “moda sözcüğü” haline gelen Bitcoin, merkezi bir otoriteye bağlı olmadan, herhangi bir yönetici tarafından yönetilmeyen dijital para birimidir. Bitcoin, genel anlamda kripto para birimi veya dijital varlık olarak değerlendirilir.

Satoshi Nakamoto adlı kişi, grup ya da bir şirket tarafından, 2009 yılında yaratılan BTC, kısa sürede tüm dünyayı saran yeni bir yatırım alanına dönüştü. Bitcoin, kısaltılışı “BTC” sembolü ise “₿” olarak beirlenmiştir.

Bu yazımızda, dünyayı etkisi altına alan ve finans sektörü ile dijital dünyayı birleştiren Bitcoin hakkında tüm ayrıntıları paylaşacağız. Bitcoin nedir, nasıl çalışır, nasıl alınır, geleceği var mı gibi tüm konuların detaylarını bu yazımızda sizlere sunacağız.

Bitcoin Nedir ve Nasıl Çalışır?

Bitcoin (BTC) “Blockchain” (blok zinciri) adı verilen ve herhangi bir merkezi otoriteye bağlı olmayan, dijital bir defter teknolojisi kullanarak çalışan dijital bir para birimidir. Geleneksel paraların aksine BTC, herhangi bir devlet, hükümet, kurum ya da kişi tarafından desteklenmez. Çalışma mantığında işlemleri doğrulamak ve bütünlüğü korumak için dünyanın herhangi bir yerinde, bilgisayarlardan oluşan bir ağa güvenir.

BTC ağındaki her işlem blockchain adı verilen halka açık bir deftere kaydedilir. Blok zinciri, ağın tüm kullanıcıları arasında paylaşılan, dağıtılmış bir veritabanıdır. Blockchaindeki her bir blok, birkaç işlemin kaydını içerir ve her blok zincirindeki bir önceli blok ile bağlantılı şekilde çalışır. Bu işlem, ağdaki tüm işlemlerin değişmez bir kaydını oluşturur ve “düğüm” adı verilen bir bilgisayar ağır tarafından sürekli olarak doğrulanır.

Bitcoin’i (BTC) kullanmak için dijital bir cüzdana ihtiyaç duyulur. Bitcoin göndermenizi, almanızı veya saklamanızı sağlayan bu dijital cüzdan, bir yazılım programı ile çalışmaktadır. Örneğin bir başkasına BTC gönderdiğinizde, işlem düğüm ağında yayınlanır. Düğümler işlemi doğrular ve blok zincirine ekler. Yaklaşık 10 dakika süren bu işlem, onaylandıktan sonra herhangi bir şekilde değiştirilemez ve geri alınamaz.

Bu nedenle birine BTC gönderirken ya da birinden Bitcoin alırken verdiğiniz dijital cüzdan kodunun doğru olduğundan emin olmalısınız. Aynı şekilde gönderen kişi de adresi eksiksiz ve doğru şekilde yazmalıdır.

Bitcoin Neden Bu Kadar İlgi Gördü?

Geleneksel paralar, kredi kartları ya da diğer elektronik paralarla Bitcoin’i (BTC) kıyasladığımızda, BTC’nin diğer tüm para tiplerine göre çok daha fazla ilgi gördüğünü gözlemleyebiliyoruz. Bunu birçok nedeni vardır. Özellikle Bitcoin’in sunduğu çeşitli avantajlar, finans dünyasında yer alan herkesin ilgisini çekmeyi başarmıştır.

İşte Bitcoin ile ilgilenilmesinin ana nedenlerinden bazıları…

Merkeziyetsiz Olması

Bitcoin, geleneksel paraların aksine herhangi bir hükümet, devlet ya da kurum tarafından kontrol altına alınmaz. Geleneksel paralar ise belirli otoritelerin denetimi altındadır. Örneğin bankadaki varlıklarınızın her hareketi banka tarafından denetlenir. Nereye gönderdiğiniz, ne kadar gönderdiğiniz gibi tüm işlemler, otoriteler tarafından görülür. Bu da bir anlamda paranın özgürlüğüne halel getirir.

Anonim Olması

Bitcoin ağındaki işlemlerin hepsi takma isimlidir. BU, kişisel bilgilerinizin Bitcoin işlemlerinize eklenmediği anlamına gelir. Yani mesela bir Bitcoin madencisi BTC ağında işlemleri onaylıyor olmasına rağmen, işlemi yapan kişinin kim olduğu, nereden ağa katıldığı gibi bilgilere ulaşılamaz. Oysa geleneksel paralarda böyle bir durum söz konusu değildir.

Güvenilir Olması

Geleneksel paralaraın güvenliği, her dönem tartışma konusu olmuştur. Paralara müdahale edilebilmesi, bankaların her işlemi kontrol altında tutması, olası bir durumda bankanın batması gibi durumlarda varlıkların kaybolma ihtimali çok yüksektir. Bitcoin ağında ise işlemler oldukça güvenli bir şekilde ilerler.

Bitcoin, merkezi olmayan bir defter teknolojisi kullandığı için geleneksel para birimlerinden daha fazla güven verir. Blok zinciri sürekli olarak bir düğüm ağı tarafından doğrulanır. Bu da hacklenmesi gibi bir durumu neredeyse imkansız hale getirir.

Sınırlı Olması

Geleneksel paraların üretilme sınırı yoktur. Hatta zaman zaman ABD gibi güçlü ülkelerin “karşılıksız dolar” ürettiği haberlerini duyabiliyoruz. Bu durum herhangi bir para birimi için de geçerli olabilir. Bu da geleneksel paraların bir anlamda güvenirliğini ortadan kaldırır.

Bitcoin ise sınırlı bir arza sahiptir. Toplamda 21 milyon adet üretilecek ve bundan sonra herhangi bir şekilde yeni bir BTC üretimi olmayacak. Bu da Bitcoin’in sınırlı bir varlık olduğu anlamına gelmektedir ki zaman içerisinde üretimin son aşamalarına gelindikçe Bitcoin daha da değerli bir hale gelir.

Erişilebilir Olması

Geleneksel paraları kullanabilmek için birçok farklı aşamadan geçmeniz gerekir. Ancak Bitcoin, erişilebilir bir paradır. İnternet bağlantısının olduğu her yerde Bitcoin alınabilir, satılabilir veya cüzdanda korunan varlıklara erişim sağlanabilir.

Bitcoin’in kısa sürede bu kadar ilgi görmesinin bir diğer en büyük nedeni ise fiyatının oynak olmasıdır. İlk çıktığı dönemlerde “0 dolar” olarak çıktı. 2010 yılında fiyatı 0,06 dolar. 2011’de Bitcoin fiyatı: 6,05 dolar işlem gördü.

Zaman içerisinde Bitcoin fiyatı oldukça yükselmeye başladı ve en son $68.789,63 fiyatını gördü. Yazımızı yazdığımızda ise 23.351,70 dolar seviyesinden işlem görüyor. Bu da fiyat oynaklığının yüksek olduğu anlamına geliyor ki bu da yine Bitcoin’in bu kadar ilgi çekmesini sağlayan önemli bir diğer nedendir.

Bitcoin Fiyatı Nasıl Belirlenir?

Bitcoin fiyatını belirleyen en temel unsur, diğer tüm varlıklar gibi arz talep dengesine bağlı olarak belirlenir. Esas olarak piyasa, Bitcoin’in fiyatını onu satın almak isteyenlerin ve satmak isteyenlerin sayısına göre belirler. Yani Bitcoin’e (BTC) olan talep ne kadar yüksek olursa fiyatı da o kadar yükselir. Talebin düşmesi halinde ise Bitcoin fiyatı düşer.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Bitcoin’in benzersiz yönlerinden biri de sınırlı bir arza sahip olmasıdır. 21 milyon adet ile sınırlandırılan BTC, daha fazla insan tarafından satın alınmak istediğinde, sınırlı olduğundan dolayı fiyatı ister istemez yükselecektir.

Bitcoin fiyatını belirleyen bir diğer faktör ise medyadır. Bitcoin’in (BTC) medyada fazlasıyla yer alması, kamuoyu algısının yüksek olması da yine fiyatının yükselmesini etkileyen faktörlerden biridir. Haber kaynaklarında Bitcoin hakkında yapılan olumlu bir değerlendirme, fiyatının yükselmesini etkiler. Örneğin Bitcoin ile ilgili yapılan bir güncelleme, büyük bir şirketin Bitcoin yatırımı yapacağı haberi gibi olumlu haberler, Bitcoin fiyatını yükseltir.

Aynı şekilde medyada Bitcoin hakkında yapılacak olumsuz haberler, aksi şekilde fiyatının düşmesine neden olur. Özellikle devletlerin Bitcoin’i engellemeye yönelik oluşan medya haberleri, büyük şirketlerin Bitcoin’lerini satmaları gibi olumsuz haberler de Bitcoin fiyatının düşmesine neden olur.

Özetle, Bitcoin fiyatı arz ve talep, medya kapsamı ve kamuoyu algısı ile piyasa oynaklığı arasındaki karmaşık etkileşim tarafından belirlenir. Bitcoin fiyatını tahmin etmek zor olsa da, bu faktörleri anlamak yatırımcıların kripto para birimini satın alma veya satma konusunda bilinçli kararlar vermesine yardımcı olabilir.

Yıllara Göre Bitcoin Fiyatı

Bitcoin, piyasaya sürüldüğü dönemden itibaren fiyat dalgalanmaları yaşamış, yüksek büyüme dönemlerini, düşüş dönemleri takip etmiştir.

İşte yıllara göre Bitcoin fiyatı…

2009: Bitcoin tanıtıldı ve yılın başında hiçbir değeri yoktu.

2010: Bitcoin ilk kez bir miktar değer kazandı ve Bitcoin başına 0,01 doların altında işlem gördü.

2011: Bitcoin patlayıcı bir büyüme göstererek Bitcoin başına yaklaşık 30 $’a ulaşır ve ardından 2 $ civarına düşer.

2012: Bitcoin büyümeye ve istikrara devam ederek Bitcoin başına yaklaşık 13 $ gibi yüksek bir değere ulaştı.

2013: Bitcoin bugüne kadarki en önemli büyümesini yaşar ve 200$ civarına düşmeden önce Bitcoin başına 1.000$ gibi yüksek bir seviyeye ulaşır.

2014-2015: Bitcoin ayı piyasasına girer ve Bitcoin başına yaklaşık 200 dolardan işlem görerek uzun bir düşüş dönemi yaşar.

2016: Bitcoin toparlanmaya başlar ve fiyatı yıl boyunca kademeli olarak artarak Bitcoin başına 1.000 $ civarına yükselir.

2017: Bitcoin bir başka patlayıcı büyüme dönemi yaşar ve 3.000 $ civarına düşmeden önce Bitcoin başına 20.000 $ gibi yüksek bir seviyeye ulaşır.

2018-2019: Bitcoin başka bir ayı piyasasına girer ve uzun bir düşüş dönemi yaşar, Bitcoin başına 3.000-4.000 $ civarında işlem görür.

2020: Bitcoin toparlanmaya başlar ve fiyatı yıl boyunca kademeli olarak artarak tekrar Bitcoin başına 20.000 $ civarına yükselir.

2021: Bitcoin başka bir büyüme dönemi yaşar ve tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşır; fiyat 30.000-40.000$ civarına düşmeden önce Bitcoin başına 60.000$’ın üzerine çıkar.

Genel olarak incelediğimizde, Bitcoin fiyat geçmişi önemli dalgalanmalara ve dramatik fiyat dalgalanmaları ile hareket etmiş. Bitcoin fiyatının yıllara göre dağılımının dalgalı olması, yatırım yapmak veya ticaret yapmak için zorlu bir varlık haline gelmesini etkilemektedir. Bazı BTC yatırımcıları, büyüme döneminde Bitcoin satın alarak önemli kazançlar elde ederken diğerleri düşüş döneminde zarara uğramışlar.

Bitcoin Madenciliği – Bitcoin Mining Nedir?

Bitcoin madenciliği, tüm BTC işlemlerini kaydeden, halka açık bir defter olan blok zincirine yeni işlemler ekleme ve doğrulama süreci olarak tanımlanır. Bu süreç, karmaşık matematiksel problemleri çözmek ve ödül olarak yeni BTC kazanmak için güçlü bilgisayarlın kullanılması ile işlenmektedir.

Bir Bitcoin işlemi başlatıldığında ağa katılan ve işlemleri doğrulayan bilgisayarlar olan Bitcoin düğümleri ağına yayınlardır. İşlemler daha sonra bloklar halinde toplanır ve madenciler bloğu, blok zincirine eklemelerini sağlayan karmaşık ve matematiksel problemleri çözümler için yarışırlar.

Madencilerin çözmesi gereken matematiksel probleme iş kanıtı algoritması (Proof of Work) denir. Bu algoritma, çözülmesi zor ve kaynak yoğun olacak şekilde tasarlanmıştır. Blok zincirine yeni bloklar ekleme sürecinin güvenli olmasını ve tek bir varlığın ana ağın kontrolünü eşe geçirmesini sağlar.

Problemi çözen ve bloğu blok zincirine ekleyen ilk madenci, şu anda blok başına 6,25 BTC olarak belirlenen ödül miktarını almaktadır. Bu ödül, madencilerin madenciliğe devam etmelerini sağlamak ve ağı güvence altına almaları için bir nevi “teşvik ödülü” olarak da kabul edilebilir.

Problemi çözen ve bloğu blok zincirine ekleyen ilk madenci, şu anda blok başına 6,25 BTC olarak belirlenen belirli bir miktarda Bitcoin ile ödüllendirilir. Bu ödül, madencilerin madenciliğe devam etmeleri ve ağı güvence altına almaları için bir teşvik görevi görür.

Bitcoin madenciliği, her ne kadar güçlü donanımlara sahip makinelerle basit bir şekilde yapılsa da maliyet açısından yüksek maliyetlere sebep olduğunun bilincinde olmak gerekir. Ayrıca Bitcoin üretimi için harcanan elektrik enerjisi, Bitcoin madenciliğinin başladığı günden bu yana sürekli tartışma konusu haline gelmiştir.

Bitcoin Güvenilir midir?

Bitcoin’in güvenilir olup olmadığını anlamak için dijital para birimi olarak bağlı olduğu faktörlerin incelenmesi gerekir.

Bitcoin’in temel teknolojisi olan blockchainin güvenli ve güvenilir olduğu kanıtlanmış bir durumdur. Blok zincirinin merkezi olmayan yapısı, merkezi bir hata noktası olmadığı anlamına gelir ve bu da bilgisayar korsanlarının ağı tehlikeye atmasını zorlaştırır.

Bitcoin’in toplam arzı, Bitcoin protokolüne kodlanmış ve 21 milyon olarak sınırlı bir sayıda bırakılmıştır. Bu da BTC’nin enflasyona karşı dirençli hale gelmesini ve merkez bankalarının değerinin manipüle etmesini engellemek demektir.

Bitcoin çalışma mantığında, Bitcoin işlemleri onaylandıktan ve blok zincirine eklendikten sonra geri döndürülemez. Bu da dolandırıcıların ters ibraz veya diğer dolandırıcılık türlerinin gerçekleştirmesini bir anlamda imkansız hale getirir.

Genel olarak, Bitcoin’in temel teknolojisi ve güvenliği açısından güvenilir olduğu kanıtlanmış olsa da, bir para birimi olarak değeri ve pratikliği bireysel koşullara ve piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir.

Bitcoin Nasıl Alınır?

Bitcoin satın almak için iki farklı yöntem kullanılabilir. Birincisi yukarıda anlattığımız madencilik yöntemi, diğeri ise borsalardan satın almaktır.

Borsalardan Bitcoin satın almak için güvenilir bir kripto borsasına üye olmanız gerekir. KYC doğrulama işlemini de tamamladıktan sonra alım-satım işlemine güvenli bir şekilde başlayabilirsiniz.

En güvenilir Bitcoin siteleri; Binance, Gate.io, ByBit, Huobi, MEXC gibi global borsalardır. Buna ek olarak yerel olarak hizmet veren; BTCTurk, Paribu, Bitexen, ICRYPEX gibi kripto borsalarından Türk Lirası ile Bitcoin alınabilmektedir.

En İyi Bitcoin Siteleri